Overslaan naar inhoud

Nederland kiest: 7 lessen voor liberalen bij ons

2 november 2025 in
Robby De Caluwé

Op 29 oktober 2025 trokken de Nederlanders opnieuw naar de stembus, amper een jaar na de eedaflegging van het kabinet-Schoof (2 juli 2024). Dat kabinet viel op 3 juni 2025 na ruzie over het asieldossier; premier Dick Schoof diende het ontslag in en ging demissionair verder.

Uit de resultaten blijkt dat D66 nipt won van PVV. Hoe dan ook is de boodschap helder: kiezers belonen degelijkheid en geloofwaardige oplossingen voor wonen, koopkracht en migratie.

Wat kunnen wij liberalen in België hiervan leren?

1) Stabiliteit vs. stuntpolitiek

Het “extra-parlementaire” experiment in Den Haag is uiteindelijk gewoon klassiek partijpolitiek gebleken, en vooral instabiel. De coalitie brak op het heetste hangijzer (asiel) en sleurde het land naar nieuwe verkiezingen. Moraal: geen ingewikkelde constructies of semantische trucs, wel duidelijke coalitieafspraken, strakke regie en opleverbare projecten.

2) Zet wonen op 1 en versnel vergunningen

In Nederland was woningnood hét campagnethema. Partijen verschillen over de aanpak, maar iedereen wil sneller bouwen; zelfs een meerderheid van de kiezers wil bezwaarprocedures inperken om projecten vooruit te helpen. Dat is ook bij ons de les: versnel vergunningen, verminder overregulering en geef rechtszekerheid. Ons Groeiplan schrijft precies dat voor: vlottere vergunningen, minder regels en nooit verder gold-platen dan Europa vraagt.

3) Migratie: streng én menselijk, met focus op werk

De Nederlandse campagne draaide opnieuw rond migratie. Het kabinet viel er zelfs over. Rabobank vatte het samen: de nieuwe Nederlandse koers mikte op beperking van migratie én betere bestaanszekerheid (meer huizen, koopkracht). Bij ons moeten we hetzelfde doen, maar evidence-based: procedures versnellen, niet-toelaten is eerlijker als toekennen ook sneller naar werk leidt. In ons Groeiplan staat dat nieuwkomers zo snel mogelijk aan de slag gaan, met actieve inburgering die start in het land van herkomst.

4) Koopkracht wint: werken moet meer lonen

De topzorg van Nederlandse kiezers: belasting, inkomen en levensduurte. Voor ons is de routekaart gekend: het verschil tussen werken en niet-werken minstens €500 netto per maand, 45%-schijf afschaffen, flexi-jobs uitbreiden en taxvrije uren voor wie wil bijverdienen. Ook een netto-loonindex om onze bedrijven competitief te houden zonder nettolonen te raken. Dit is de liberale hefboom om de middenklasse te ontzien én jobs te creëren.

5) Energie en klimaat: realisme + innovatie

Nederland leert: dogma’s polariseren, energiezekerheid verbindt. Onze lijn blijft: kerncentrales langer open en SMR’s (kleine centrales) onderzoeken, naast hernieuwbaar, én snelle vergunningen voor energie-infrastructuur. Dat houdt de rekening betaalbaar en doet de uitstoot dalen, zonder industriële uittocht.

6) Efficiënt bestuur: slanker, digitaler, sneller

Fragmentatie en traagheid frustreerden Nederlanders. Wij moeten het verschil maken met een slankere, efficiëntere overheid: minder structuren, 5% besparing op werking (veiligheid en onderwijs uitgezonderd), en AI/digitalisering voor snellere beslissingen (bv. vergunningen). Geen prestigeprojecten; doorlooptijden omlaag.

7) Vrijheid verkoopt als ze tastbaar is

De opmars van een optimistische, liberale toon in Nederland toont dat vrijheid en gelijkheid kúnnen mobiliseren wanneer ze concreet worden: koopkracht, keuzevrijheid, gelijke kansen. In België hebben we dat al waargemaakt: decriminalisering van sekswerk, aanpassing transgenderwet, LGBTQI+-actieplan, uitrol Zorgcentra na Seksueel Geweld, ... Dat is vrijheid met resultaten. Blijf dus moedig én pragmatisch.

Zes concrete stappen die we morgen kunnen zetten

  1. Woonbouw-sprint met snellere procedures en rechtszekerheid; bezwaar versnellen i.p.v. verlammen.

  2. Werk laten lonen: 45%-schijf weg, flexi-jobs en taxvrije uren breed uitrollen, studenten- en gepensioneerdenjobs versoepelen.

  3. Netto-loonindex tot de loonkostenhandicap is weggewerkt.

  4. Actieve migratie: snel beslissen, snel integreren, snel naar werk – het Turboplan doortrekken.

  5. Energie-mix met kern-en hernieuwbaar, en vergunningen binnen strakke termijnen.

  6. Minder overheid, betere overheid: 5% efficiënter, digital first, minder structuren (bv. provincies, Senaat).

Slot

De Nederlandse kiezer heeft twee dingen gevraagd: rust en resultaat. Als liberalen moeten we precies dat leveren: welvaart via werk, zekerheid via betaalbare energie en wonen, en vrijheid die voelbaar is in het dagelijkse leven. Geen grote woorden, wél een groter verschil.

Deel deze post
Archief
“Money control” is niet normaal: waarom ‘niets te verbergen’ geen argument is