Uit het rapport van het Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) blijkt dat in België 1 verpleegkundige gemiddeld 9,4 patiënten moet verzorgen terwijl de veiligheidsnorm 1 verpleegkundige per 8 patiënten is. Kamerlid Robby De Caluwé (Open Vld) formuleert drie oplossingen om het kwaliteitsverlies aan te pakken: verpleegkunde een aantrekkelijker beroep maken, niet-zorgkundigen inzetten voor niet-verpleegkundige taken en meer samenwerking tussen ziekenhuizen en inschakelen op thuiszorg.
Vandaag verzorgt één verpleegkundige gemiddeld 9 patiënten. Dit is een hele verbetering ten opzichte van tien jaar geleden, toen het nog ging om 11 patiënten per verpleegkundige. De verpleegkundigen geven aan dat ze vandaag beter door hun leidinggevenden worden ondersteund, en dat hun werkrelatie met de artsen is verbeterd. Maar de werkdruk is nog steeds te hoog, want de internationale veiligheidsnorm ligt op maximaal 8 patiënten. Vooral op de diensten interne geneeskunde, chirurgie en geriatrie is er een probleem.
Beroep aantrekkelijk maken en gekwalificeerde zorg
Het resultaat is dat verpleegkundigen wegens tijdsgebrek de noodzakelijke zorg niet kunnen verlenen, en de laatste 10 jaar is dit probleem alleen maar toegenomen, ook al omdat verpleegkundigen veel taken hebben waarvoor ze overgekwalificeerd zijn. Kamerlid Robby De Caluwé (Open Vld) stelt dat de niet-verpleegkundige taken, zoals bijvoorbeeld het bedelen van maaltijden, kunnen uitgevoerd worden door andere werknemers dan verpleegkundigen. “Dit zou een stap in de goede richting om de aantrekkelijkheid van het beroep verhogen, waardoor meer mensen voor dit beroep zullen kiezen”, verklaart De Caluwé. Naar schatting zullen de komende jaren 45 000 verpleegkundigen met pensioen gaan. “Wanneer verpleegkunde een meer uitnodigend beroep wordt, zal er een grotere instroom zijn, en lopen verpleegkundigen in het werkveld op die manier minder risico op een burn-out of maken ze niet meer de overstap naar een andere beroep”, verklaart De Caluwé.
Beroep herdenken en samenwerking ziekenhuizen
Uit het rapport blijkt immers dat er binnen de vijf jaar 5500 extra mensen nodig zijn en dat 403 miljoen euro per jaar zal kosten. Er zal volgens De Caluwé meer moeten gebeuren dan ‘enkel geld te injecteren’: “Minister De Block heeft de hervorming van het ziekenhuizenlandschap in de steigers gezet. Er zijn deze legislatuur al extra middelen voorzien voor sociale akkoorden voor het personeel van de publieke en private federale gezondheidszorginstellingen. Er is ook werk gemaakt van een uitbreiding van het takenpakket van zorgkundigen. Zij kunnen extra ondersteuning bieden aan de verpleegkundigen, die zich daardoor meer op hun kerntaken kunnen toeleggen”
De Caluwé vindt dat dit elan moet worden verder gewerkt worden en het beroep met andere woorden moet worden herdacht: “Ziekenhuizen moeten samenwerken in netwerken en zich op (complexere) zorg concentreren. Op die manier ontstaat marge om het geld in te zetten waar het echt nodig is. In België hebben we meer ziekenhuisbedden dan in andere landen, waar weinig verpleegkundigen voor zijn. Veel taken kunnen we evenwel buiten het ziekenhuis doen, door in te zetten op thuiszorg”.